در این پژوهش تاثیر ویژگی‏ های روز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر فرایند تصمیم گیری سرمایه‏ گذاران، بر عملکرد روزانه بازار سهام مورد بررسی قرار گرفته است. برای آزمون فرضیه‏ ها، از مشاهدات روزانه طی دورۀ زمانی 1390 تا 1399 و روش رگرسیون خود توضیح با وقفه‏ های گسترده بعد از انجام پیش آزمون ‏های آماری شامل مانایی، همخطی، خودهمبستگی و عدم ناهمسانی واریانس استفاده شده است. نتایج نشان داد که متغیرهای سرعت باد، نرخ طلا با یک وقفه، صرفه‏جویی نور روز، اثر فروردین و اثر تقویمی تعطیلات اثر مثبت و معناداری بر بازده بازار سهام؛ و متغیر نرخ طلا دارای اثر منفی بر آن می‏باشد. همچنین متغیرهای نرخ طلا با وقفه، رطوبت و سرعت باد اثر مثبت و معناداری بر حجم معاملات و متغیرهای وضعیت هوا با یک وقفه، سطح افق دید، نرخ ارز، نرخ طلا، نرخ طلا با یک وقفه، نور روز و اثر شنبه داری اثر منفی بر آن هستند. متغیرهای دما، رطوبت با یک وقفه، نور روز با یک وقفه، نرخ طلا و اثر تقویمی تعطیلات دارای اثر مثبت و معناداری بر تعداد معاملات و متغیرهای سرعت باد، وضعیت هوا با یک وقفه، نور روز، نرخ رشد ارز، سطح افق دید و اثر شنبه  دارای اثر منفی بر آن بوده‏ اند.

هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر تغییرات کوتاه مدت و درازمدت نرخ ارز بر قیمت صادراتی پسته ایران است. بدین منظور از الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) برای تخمین روابط بین قیمت صادراتی پسته و سایر متغیرهای مورد مطالعه استفاده شد. داده های مورد نیاز از نشریه های مختلف بانک مرکزی برای دوره 1350-79 جمع آوری گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تغییرات نرخ ارز در کوتاه مدت و درازمدت مهمترین عامل موثر بر قیمت صادراتی پسته است. افزون بر آن، قیمت صادراتی پسته تحت تاثیر مقدار صادرات این محصول نیز قرار دارد. همچنین رابطه بین تولید داخلی و قیمت صادراتی پسته در کوتاه مدت منفی و معنی دار است.

یکی از نهاده های مهم در بخش کشاورزی روستاهای شهرستان زابل که به منظور برداشت آب از چاه ها استفاده می شود و در چند سال اخیر توسعه زیادی پیدا کرده است، نهاده برق می باشد. در این مطالعه با استفاده از مدل خودتوضیح با وقفه های گسترده به برآورد تابع تقاضای برق در بخش روستایی شهرستان زابل طی سالهای 1364-1390 پرداخته و عوامل موثر بر آن شناسایی شد. نتایج مطالعه نشان داد که در بلند مدت کشش قیمتی تقاضا منفی و بزرگتر از یک بوده، کشش درآمدی مثبت و بزرگتر از یک و درصد تغییرات تعداد مشترکین بر درصد تقاضا اثر معنی دار داشته است ولی دمای هوا اثری بر مصرف برق نداشته است. لذا با حذف یارانه حامل های انرژی و افزایش قیمت آن، درآمد کشاورزان و مصرف آنها کاهش می یابد. در کوتاه مدت نیز درصد تغییرات موارد فوق بر مقدار تقاضا اثر داشته و هر گونه شوکی پس از چهار دوره به تعادل می رسد.

رابطه بین تجارت، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته از نقطه نظر تئوریک و تجربی، همیشه مورد توجه بوده است. هدف مقاله حاضر نیز بررسی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تجارت بر رشد اقتصادی کشور ایران می باشد. مقاله از یک تابع تولید کل تعمیم یافته (APF) مدل رشد استفاده می کند. APF این گونه فرض می کند که علاوه بر نهاده های مرسوم نیروی کار و سرمایه که در تابع تولید نئوکلاسیکی استفاده می شوند، نهاده های غیرمرسومی همچون سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تجارت نیز می توانند در مدل قرار بگیرند. روش همجمعی رویکرد ARDL برای بررسی وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها به کار گرفته شده است و ضرایب مربوط به مدل های بلندمدت و تصحیح خطا در رابطه با رشد اقتصادی برای دوره 1353-84 برآورد گردیده اند.نتایج نشان دهنده آن بوده است که متغیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی تنها در کوتاه مدت بر روی رشد اثرگذار است که این اثر، منفی می باشد. همچنین متغیر تجارت، هم در کوتاه مدت و هم، در بلندمدت اثر معنادار و مثبتی را بر روی رشد اقتصادی ایران داشته است. متغیرهای سرمایه و نیروی کار نیز عواملی بسیار مهم برای رشد اقتصادی کوتاه مدت و بلند مدت ایران به شمار می آیند.

در گذشته بررسی های مربوط به سازگاری صرفا منتج به تعیین ژنوتیپ های با پایداری و سازگاری عمومی به یک منطقه و یا سازگاری خصوصی نسبت به محیط های خاصی شده اند. اما در سال های اخیر در گزارشات زیادی با تعمق به موشکافی بیشتر وضعیت ژنوتیپ های مورد بررسی پرداخته و تلاش شده تا علت شکل گیری نوع خاصی از سازگاری با مراجعه به خصوصیات زراعی و یا فیزیولوژیک ژرم پلاسم مشخص شود. عکس العمل نسبت به طول روز (فتوپریود)، نیاز به بهاره سازی (نیاز سرمایی) و مقاومت به سرما و زودرسی از جمله این صفات هستند که به نظر می رسد عوامل اصلی تعییین کننده سازگاری های عمومی و خصوصی ارقام زراعی در اثر متقابل با محیط هستند. زمان گلدهی در محیط های معتدل یک فرآیند پیچیده ناشی از زودرسی ذاتی، عکس العمل به طول روز و نیاز به بهاره سازی یا ترکیبی از آنهاست. اگر چه این صفات کلیدی شالوده اصلی سازگاری یک رقم زراعی به مناطق خاص (در مورد سازگاری خصوصی) و یا مناطق وسیع (سازگاری عمومی) هستند، ولی در این بین صفات فرعی و فیزیولوژیک دیگری نیز به تطابق بیشتر یک ژنوتیپ به شرایط آب و هوایی مناطق هدف کمک می کنند. اثر مربوط به ژن های طول روز به صورت پلیوتروپیک، صفاتی نظیر شاخص برداشت، تعداد روز تا گلدهی و رسیدن را کنترل می کنند. سطح این کنترل توسط ژن و یا آلل های خاصی از ژنهای طول روز کنترل می شود. طول روز در اثر متقابل با دما بعنوان تنظیم کننده های اصلی محیطی تعداد روز تا گلدهی و رسیدن محسوب می شوند. از طرف گیاه ژن های زودرسی ذاتی نیز به این مجموعه اضافه می شوند. دمای بالا در ژنوتیپ های حساس به طول روز تعداد روز تا گلدهی را افزایش می دهد، در حالیکه در ژنوتیپ های غیر حساس، آنرا کاهش می دهد. بنابراین طول روز و دما دو عامل تنظیم کننده محیطی مهم نمو و فنولوژی گیاه هستند و فنولوژی عامل مهمی در تعیین سازگاری یک رقم زراعی به محیط هدف به حساب می آید. نیاز به بهاره سازی از عوامل ژنتیکی در گیاه است که پاسخگوی عامل دما از طرف محیط است و توسط مجموعه ژنی جداگانه ای از نظام طول روز کنترل می شود. این صفت نیز یکی از صفات کلیدی و تعیین کننده قابلیت کشت و فراتر از آن تعیین کننده موفقیت و سازگاری یک رقم به منطقه یا مناطق خاصی می با شد. در مجموع نمو گیاه و انتقال از مرحله رویشی به زایشی در ابتدا توسط نیاز به بهاره سازی که ممکن است به صورت اثر متقابل با یک سیستم طول روز همراه باشد، کنترل می شود و سپس توسط نظام عکس العمل به طول روز بعد از بهاره سازی تحت تاثیر قرار می گیرد و در نهایت توسط ارتباط با نظام همیشه موثر دما کنترل می شود. مطالعات جدید تا حدودی تنوع ژنتیکی موجود برای صفات تعیین کننده نمو و فنولوژی گیاهان زراعی را مشخص ساخته و محل کروموزومی ژن های مربوط به هریک از این صفات تا اندازه ای مشخص شده اند. این پیشرفت های علمی در خصوص این صفات نوید بخش آن است که در آینده سازوکارهای موثر و تعیین کننده سازگاری خصوصی یک رقم به یک منطقه جغرافیایی خاص و یا سازگاری عمومی نسبت به مناطق وسیع قابل تشخیص باشند و به نژادگران هنگام معرفی یک رقم جدید صرفا به تعیین سازگاری عمومی و خصوصی آن اکتفا نورزند، بلکه خصوصیات فیزیولوژیک منجر به شکل گیری سازگاری آن را نیز مشخص و مد نظر قرار دهند.

منابع محدود در بخش کشاورزی، به کارگیری فناوری مناسب جهت استفاده بهینه از منابع کمیاب با هدف تأمین امنیت غذایی را به یک ضرورت تبدیل کرده است، به طوری که در برنامه پنجم توسعه مقرر گردیده یک سوم رشد اقتصادی در کشور از طریق رشد بهره وری حاصل گردد. دستیابی به این هدف برای بخش کشاورزی در گرو توسعه مکانیزاسیون است. در همین راستا مطالعه حاضر به بررسی تأثیر توسعه مکانیزاسیون بر رشد بهره وری در بخش کشاورزی پرداخته است. لذا ابتدا با محاسبه شاخص بهره وری مالم کوئیست، شاخص بهره وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی برای دوره زمانی 1391-1368 مورد بررسی و سپس با برآورد الگوی اقتصادسنجی و همچنین الگوریتم ژنتیک عوامل مؤثر برآن مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که الگوریتم ژنتیک ابزار قدرتمندی برای برآورد این الگوهاست. همچنین نتایج هر دو رهیافت نشان می دهد که ضریب مکانیزاسیون و تسهیلات اعتباری و آموزشی، ترویجی بخش کشاورزی اثرات مثبتی بر رشد بهره وری داشته است. ضریب برآورده شده برای ضریب مکانیزاسیون در بلندمدت برابر با 129/0 می باشد که نشان از تأثیر نسبتاً زیاد این متغیر بر بهره وری بخش کشاورزی دارد. همچنین تغییر علامت متغیرهای شاخص قیمت و درجه باز بودن بخش از منفی به مثبت در کوتاه مدت به سمت بلندمدت بر لزوم سیاست های حمایتی صحیح از کشاورزان، جهت توانایی رقابت و تطبیق با شرایط اقتصادی، تاکید دارد.

امروزه تمام کشورهای جهان در پی بدست آوردن پیشرفت هایی در زمینه بهره وری هستند، بدین معنی که بتوانند با مصرف کمتر منابع به مقدار تولید بیشتری دست یابند. بهره وری نقش مهم و موثری در رشد تولید و افزایش رقابت پذیری در بخش های اقتصادی دارد. از طریق محاسبه و تحلیل شاخص های بهره وری عوامل تولید می توان میزان کارایی عملکرد بخش های مختلف اقتصادی را در استفاده از منابع تولید بررسی کرد. لذا در این مطالعه به شکل نوین از طریق مدلهای خود توضیح برداری و روش شاخص مانده سولو، رشد بهره وری کل عوامل تولید در زیر بخش زراعت طی دوره 1387-1358 محاسبه و روند آن بررسی شد. برای این منظور ابتدا تابع تولید زیر بخش زراعت کشاورزی با نهاده های سرمایه، نیروی کار و انرژی مصرفی و با کمک روش ARDL برآورد گردید. سپس با استفاده از شاخص دیویژیا و روش مانده سولو رشد TFP زیر بخش زراعت محاسبه شد. نتایج این مطالعه نشان داد که رشد بهره وری کل عوامل تولید در زیر بخش زراعت کشاورزی در دوره مورد بررسی نوسانات زیادی را تجربه کرده و در برخی سالها روند منفی را سپری کرده است، به طوری که میانگین TFP زراعی کشاورزی محاسبه شده در دوره مورد مطالعه به میزان 0.8 درصد بوده است. بر اساس این مطالعه میانگین رشد بهره وری کل عوامل تولید در زیر بخش زراعت کشاورزی با رقم پیش بینی شده آن در طی برنامه چهارم یعنی میانگین 2.2 درصدی تفاوت معنی داری دارد. بنابراین پیشنهاد می گردد که از طریق اجرای چرخه بهره وری، برای افزایش بهره وری در این زیر بخش برنامه ریزی سیاستی لازم انجام شود.